กรุงเทพมหานคร เผชิญวิกฤติโรคอ้วนและภาวะน้ำหนักเกินขั้นรุนแรง โดยมีตัวเลขสูงถึง 56.4% ซึ่งสูงที่สุดในประเทศไทย และแซงหน้าค่าเฉลี่ยของประเทศที่ขยับจาก 42.2% ในช่วงก่อนโควิด-19 มาอยู่ที่ 45% ในปัจจุบัน สถานการณ์ดังกล่าวนำไปสู่การผนึกกำลังครั้งสำคัญระหว่าง 3 ภาคี ได้แก่ กรุงเทพมหานคร (กทม.) สถานเอกอัครราชทูตเดนมาร์กประจำประเทศไทย และ บริษัท โนโว นอร์ดิสค์ ฟาร์มา (ประเทศไทย) จำกัด ในการลงนามบันทึกความเข้าใจ (MOU) ภายใต้โครงการ Bangkok City for Better Health เพื่อยกระดับโครงสร้างพื้นฐานด้านสุขภาพ และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมคนเมือง สกัดกั้นปัญหาโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) ที่กำลังบั่นทอนเศรษฐกิจและคุณภาพชีวิต
ปัญหาดังกล่าวส่งผลกระทบในวงกว้าง โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กที่พบภาวะโรคอ้วนสูงถึงประมาณ 20 กว่าเปอร์เซ็นต์ ด้าน จิฮาน เซอร์ดาร์ คิซิลจิก ผู้จัดการทั่วไป บริษัท โนโว นอร์ดิสค์ ฟาร์มา (ประเทศไทย) จำกัด ระบุว่า หากสุ่มคนในกรุงเทพฯ 10 คน จะพบผู้มีภาวะโรคอ้วนหรือน้ำหนักเกินถึง 6 คน วิกฤตินี้ไม่เพียงส่งผลต่อตัวบุคคล แต่ยังสร้างภาระทางเศรษฐกิจมหาศาล โดยในปี 2019 มีต้นทุนคิดเป็น 1% ของ GDP ประเทศไทย และคาดว่าจะพุ่งสูงถึง 5% ในอนาคตอันใกล้
3 เสาหลักสร้าง “Health Infrastructure” คนกรุง
ชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร กล่าวว่า สถานการณ์โรคอ้วนใน กทม. ค่อนข้างรุนแรง โดยมีสาเหตุหลักมาจากพฤติกรรมการใช้ชีวิต และโครงสร้างพื้นฐานของเมืองที่ไม่เอื้อต่อการมีสุขภาพดี
ผู้ว่าฯ กทม. เน้นย้ำวิสัยทัศน์ว่า Better health is new wealth หรือ สุขภาพที่ดีคือความมั่งคั่งใหม่ เพราะหากเมืองมีสุขภาพไม่ดี ก็ยากที่จะดึงดูดคนเก่ง การลงทุน หรือสร้างความสุขให้ประชาชนได้ กทม. จึงมุ่งมั่นพัฒนา Health infrastructure หรือโครงสร้างพื้นฐานด้านสุขภาพ
สำหรับความร่วมมือในโครงการ Bangkok City for Better Health จะมุ่งเน้นการดำเนินงานใน 3 ด้านหลัก ได้แก่
- หลักสูตรลดโรคอ้วนในเด็ก: ภายในงานมีการเปิดตัว “หลักสูตรอย่าปล่อยให้เด็กอ้วน” ที่จะเริ่มนำไปประกอบการเรียนการสอนในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร ในช่วงภาคเรียนที่ 2 ของปีการศึกษา 2568 หลักสูตรนี้เป็นความร่วมมือของสำนักงานการศึกษากรุงเทพมหานคร สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และองค์กร Nudge Thailand โดยหลักสูตรนี้มีเป้าหมายเพื่อลดอัตราความชุกของโรคอ้วนในเด็กนักเรียนในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร ซึ่งความชุกของโรคอ้วนในปัจจุบันคิดเป็นประมาณร้อยละ 20 ของเด็กนักเรียนทั้งหมด
- พื้นที่สันทนาการ: โครงการนี้เริ่มต้นจากแรงบันดาลใจที่คณะผู้บริหารกรุงเทพมหานครได้เดินทางไปเยือน Spor 10 อันเป็นพื้นที่ของโครงการ CBH ในกรุงโคเปนเฮเกน ประเทศเดนมาร์ก โครงการในกรุงเทพฯ มุ่งหวังที่จะพัฒนาพื้นที่ในสวนลุมพินีและสวนเบญจกิตติ เพื่อเป็นสนามสำหรับกีฬา pickleball ในพื้นที่ 2 แห่ง คือ สวนลุมพินีและสวนเบญจกิตติ ซึ่งเป็นกีฬาที่ได้รับความนิยมมากในกรุงเทพฯ รวมถึงพื้นที่ฝึกซ้อมสร้างกล้ามเนื้อ เพื่อเสริมสร้างความเท่าเทียมทางสุขภาพและส่งเสริมวิถีชีวิตที่มีสุขภาพดีในพื้นที่ที่ทุกคนเข้าถึงได้
- อาหารกลางวันสุขภาพดีของโรงเรียน: โครงการมุ่งเป้าออกแบบระบบรับประกันความปลอดภัยและคุณค่าทางโภชนาการของอาหารกลางวันที่โรงเรียนเพื่อช่วยลดโรคอ้วนในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร
ถอดบทเรียนเดนมาร์ก สู่แรงบันดาลใจสองทาง
ความร่วมมือครั้งนี้เกิดขึ้นบนพื้นฐานความสัมพันธ์อันยาวนานกว่า 400 ปี ระหว่างเดนมาร์กและไทย โดยมีจุดเริ่มต้นจากการที่คณะผู้แทนด้านสุขภาพของไทย ซึ่งรวมถึงกทม. ได้เดินทางเยือนเดนมาร์กในปี 2024 และได้รู้จักกับโครงการ Cities for Better Health
ฯพณฯ แดนนี่ แอนนัน เอกอัครราชทูตเดนมาร์กประจำประเทศไทย กล่าวว่า เดนมาร์กเป็นหนึ่งในประเทศที่มีประชากรสุขภาพดีที่สุดในโลก และกรุงโคเปนเฮเกน เมืองหลวงซึ่งเป็นหนึ่งในเมืองแรก ๆ ที่ริเริ่มโครงการนี้ ก็เพิ่งได้รับการจัดอันดับให้เป็นเมืองที่น่าอยู่ที่สุดในโลกประจำปี 2025 เดนมาร์กยินดีแบ่งปันประสบการณ์และความเชี่ยวชาญ โดยเฉพาะการสร้างเมืองที่ยั่งยืนและน่าอยู่ (sustainable and livable cities)
อย่างไรก็ตาม ท่านทูตเดนมาร์กย้ำว่า นี่คือแรงบันดาลใจที่ไหลเวียนสองทาง เพราะโคเปนเฮเกนก็ได้เรียนรู้จากกรุงเทพฯ เช่นกัน โดยเฉพาะการวางผังเมืองที่ยอดเยี่ยมอย่าง สวนเบญจกิติ ซึ่งถือเป็นตัวอย่างระดับโลกในการจัดการความเสี่ยงน้ำท่วม การบำบัดน้ำตามธรรมชาติ และการสร้างพื้นที่ให้คนได้ออกกำลังกาย
พันธกิจภาคเอกชนร่วมสู้ปัญหาระยะยาว
จิฮาน เซอร์ดาร์ คิซิลจิก กล่าวว่า บริษัท โนโว นอร์ดิสค์ ฟาร์มา เป็นบริษัทที่ต่อสู้กับโรคเบาหวานและโรคอ้วนมากว่า 100 ปี และดำเนินงานในไทยกว่า 20 ปี กล่าวว่า ปัญหาโรคอ้วนเป็นปัญหาระยะยาว และเป็นความท้าทายใหญ่ที่ไม่มีพันธมิตรใดสามารถแก้ไขได้ตามลำพัง
โครงการ Cities for Better Health ได้ขยายผลไปแล้วกว่า 50 เมืองทั่วโลก โดยกรุงเทพฯ ถือเป็นเมืองที่ 2 ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และเป็นโอกาสอันยิ่งใหญ่เนื่องจากขนาดของเมืองและผลกระทบต่อเศรษฐกิจและชีวิตผู้คน
โนโว นอร์ดิสค์ มุ่งมั่นที่จะสนับสนุนการต่อสู้ครั้งนี้ในระยะยาว โดยเน้นการสร้างความตระหนักรู้ การทำให้กิจกรรมทางกายเข้าถึงง่าย และการช่วยให้ผู้คนเลือกอาหารที่ดีต่อสุขภาพได้
ข่าวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
กทม. ผนึก Edsy นำ AI Coach ยกระดับการเรียนภาษาอังกฤษในกว่า 130 โรงเรียน
ดีอี-สธ. เชื่อม ‘Health Link’ และ ‘หมอพร้อม’ สู่บริการสาธารณสุขดิจิทัล
กินคลีนแทบตาย… ถ้า ‘นอน’ ไม่พอก็จบ! สรุปเวทีสุขภาพ Bitkub Summit 2025
