ความสำเร็จของ readAWrite ที่มีผู้ใช้งานมากกว่า 5 ล้านคนต่อเดือน อาจทำให้หลายคนมองว่านี่คือดาวเด่นดวงใหม่ของวงการแพลตฟอร์มออนไลน์ แต่ในความเป็นจริง นี่เป็นเพียงจิ๊กซอว์ชิ้นสำคัญในภาพที่ใหญ่และซับซ้อนกว่านั้น นั่นคือ ระบบนิเวศคอนเทนต์ (Content Ecosystem) ที่ Meb Corporation บรรจงสร้างขึ้นเพื่อปฏิวัติวงการหนังสือไทยทั้งระบบ
บนเวที Scale Fast รวิวร มะหะสิทธิ์ ผู้ร่วมก่อตั้งและกรรมการผู้จัดการใหญ่ Meb Corporation ได้มาถอดรหัสเบื้องหลังความคิดเชิงกลยุทธ์ที่ล้ำลึก โดยมีหัวใจสำคัญอยู่ที่ปรัชญาที่ว่า การเป็นเพียง ‘ปลายน้ำ’ ที่รอรับคอนเทนต์นั้นไม่ยั่งยืนพอ แต่การย้อนกลับไปสร้าง ‘ต้นน้ำ’ ของตัวเองต่างหาก คือหลักประกันแห่งความสำเร็จในระยะยาว
จาก ‘ปลายน้ำ’ สู่‘ต้นน้ำ’ กลยุทธ์สร้างความยั่งยืน
หากเปรียบ Meb ในยุคแรกเป็นดั่ง ‘มหาสมุทร’ ที่รอรับคอนเทนต์จากแม่น้ำสายต่างๆ ทั้งจากสำนักพิมพ์และนักเขียนอิสระ คุณรวิวรกลับมองเห็นความเสี่ยงที่ซ่อนอยู่ใต้ความสำเร็จนั้น จะเกิดอะไรขึ้นหากวันหนึ่งแม่น้ำเหล่านั้นเปลี่ยนทิศทางหรือแห้งเหือดลง? มหาสมุทรที่เคยยิ่งใหญ่ก็อาจตื้นเขินได้ ความกังวลนี้สะท้อนผ่านคำพูดที่เฉียบคมของเขาที่ว่า “ถ้าเราไม่มีต้นน้ำเป็นของตัวเอง วันหนึ่งเราอาจจะตายได้”
ด้วยเหตุนี้ readAWrite จึงถือกำเนิดขึ้นในปี 2017 ไม่ใช่ในฐานะโปรเจกต์เสริม แต่ในฐานะต้นน้ำที่ Meb ขุดเจาะและสร้างขึ้นด้วยตัวเองอย่างมีกลยุทธ์ นี่คือการเดินหมากครั้งสำคัญที่เปลี่ยนสถานะของ Meb จากผู้รอรับ คอนเทนต์ที่อยู่ปลายทาง มาเป็นผู้ควบคุมระบบนิเวศทั้งหมด และกุมชะตากรรมของธุรกิจไว้ในมือของตนเองอย่างสมบูรณ์
พลังของ Creator Economy: อาวุธที่ใช้เอาชนะในฐานะผู้มาทีหลัง
แม้จะเข้าสู่ตลาดทีหลัง แต่ readAWrite กลับสามารถแจ้งเกิดและเติบโตได้อย่างรวดเร็ว ด้วยอาวุธสำคัญที่เรียกว่า ‘Creator Economy’
คุณรวิวร อธิบายว่า ในขณะที่แพลตฟอร์มส่วนใหญ่ในเวลานั้นใช้โมเดลพึ่งพารายได้จากโฆษณา ซึ่งทำให้นักเขียนต้องเผยแพร่ผลงานโดยไม่ได้รับค่าตอบแทนโดยตรง readAWrite ได้เลือกที่จะสนับสนุนให้นักเขียนอย่างเต็มที่ ด้วยการสร้างเครื่องมือสร้างรายได้ที่หลากหลายให้นักเขียนสามารถใช้งานได้ทันที ไม่ว่าจะเป็น การขายรายตอน ที่สร้างรายได้ได้ต่อเนื่อง หรือ ระบบ donate ที่เปิดให้แฟนคลับสามารถสนับสนุนนักเขียนที่ชื่นชอบได้โดยตรง
โมเดลที่ยึดครีเอเตอร์เป็นศูนย์กลางนี้ ได้เปลี่ยนนักเขียนจากผู้สร้างสรรค์งานอดิเรกให้กลายเป็นผู้ประกอบการ และเป็นแม่เหล็กที่ดึงดูดนักเขียนคุณภาพจำนวนมากให้เข้ามาสู่แพลตฟอร์ม ซึ่งเป็นพลังขับเคลื่อนสำคัญที่ทำให้กลยุทธ์สร้างต้นน้ำประสบความสำเร็จอย่างรวดเร็ว
จาก ‘นักเขียน’ สู่ ‘เจ้าของผลงาน’
ความน่าสนใจของโมเดลนี้ อยู่ที่การสร้างสะพานที่เชื่อมต่อโลกของนักเขียนหน้าใหม่เข้ากับตลาดหนังสือเชิงพาณิชย์ได้อย่างไร้รอยต่อ เมื่อนักเขียนสร้างสรรค์ผลงานและสร้างฐานแฟนคลับบนต้นน้ำอย่าง readAWrite จนจบเรื่องแล้ว ระบบของ Meb ได้มอบเส้นทางที่ง่ายดายในการรวมเล่มผลงานนั้นให้กลายเป็นอีบุ๊กเพื่อวางจำหน่ายบนปลายน้ำได้ทันที เป็นการเปลี่ยนจากรายได้รายตอนสู่รายได้ก้อนใหญ่ และยกระดับสถานะของนักเขียนสู่การเป็นเจ้าของผลงานอย่างเต็มภาคภูมิ
ในขณะเดียวกัน ระบบนิเวศนี้ได้มอบประโยชน์มหาศาลให้กับ Meb โดย readAWrite ได้ทำหน้าที่เปรียบเสมือนห้องทดลองตลาดชั้นเยี่ยม ที่ช่วยคัดกรองและพิสูจน์ความนิยมของคอนเทนต์มาแล้วชั้นหนึ่ง ทำให้ Meb มีผลงานที่ผ่านการการันตีป้อนเข้าระบบอย่างต่อเนื่อง ลดความเสี่ยงในการโปรโมทผลงานใหม่ ๆ ยิ่งไปกว่านั้น ระบบนิเวศนี้ยังขยายผลไปไกลกว่าแค่โลกของหนังสือ โดย Meb ได้กลายเป็นแหล่งรวมทรัพย์สินทางปัญญา (IP) ที่น่าจับตาสำหรับอุตสาหกรรมบันเทิง ทำหน้าที่เป็นตัวกลางเชื่อมโยงนิยายที่โดดเด่นไปสู่ผู้จัดละครและค่ายภาพยนตร์ เพื่อต่อยอดไปสู่สื่อรูปแบบอื่น ๆ ดังที่เคยเกิดขึ้นกับผลงานที่โด่งดังมาแล้วมากมาย
จาก ‘ผัดไทย’ สู่เวทีโลก
วิสัยทัศน์ของ Meb Corporation ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงในประเทศ แต่คือการนำเรื่องราวและจินตนาการของนักเขียนไทยไปสู่สายตาชาวโลก ผ่านแพลตฟอร์ม “TunRead” แต่สิ่งที่น่าสนใจยิ่งกว่าคือปรัชญาที่อยู่เบื้องหลังการส่งออกคอนเทนต์ ซึ่งเต็มไปด้วยความเชื่อมั่นในวัฒนธรรมของตนเอง
คุณรวิวรได้สรุปแนวคิดนี้ไว้อย่างชัดเจนและน่าจดจำผ่านคำเปรียบเทียบที่ว่า “คุณจะขายผัดไทย คุณไม่ต้องเปลี่ยนผัดไทยเป็นเส้นพาสต้า และ สมศรีก็คือสมศรี ไม่ต้องเปลี่ยนเป็นซาร่า”
นี่คือการยืนหยันที่จะนำเสนอเสน่ห์และความเป็นไทยอย่างตรงไปตรงมา โดยเชื่อว่าเอกลักษณ์ที่แตกต่างคือจุดขายที่แข็งแกร่งที่สุด ไม่ใช่สิ่งที่ต้องปรับเปลี่ยนเพื่อเอาใจตลาดโลก
เรื่องราวทั้งหมดของ Meb และ readAWrite จึงเป็นมากกว่าความสำเร็จของแอปพลิเคชัน แต่คือกรณีศึกษาของการสร้างธุรกิจที่มองการณ์ไกล ด้วยการวางรากฐานระบบนิเวศที่สมบูรณ์ซึ่งเอื้อประโยชน์ให้ทุกฝ่าย ตั้งแต่การสนับสนุนให้ครีเอเตอร์ตัวเล็ก ๆ สามารถเติบโตและสร้างรายได้ ไปจนถึงการเป็นขุมทรัพย์ทางปัญญาที่พร้อมจะส่งออกวัฒนธรรมสู่สากล และนี่คือพิมพ์เขียวของความสำเร็จที่ยั่งยืนในยุคที่คอนเทนต์คือหัวใจสำคัญของทุกสิ่งอย่างแท้จริง
ข่าวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
ไปรษณีย์ไทย x กรมประมง เปิดเส้นทางส่ง ‘ปลากัดไทย’ สู่ตลาดโลก
LINE ชู ‘Mini App’ กลยุทธ์ใหม่ ทางรอดธุรกิจยุคแอปฯล้นจอ-ต้นทุนพุ่ง
