ในวงการเทคโนโลยี การสร้างนวัตกรรมที่ใช้งานได้จริงนั้นยากยิ่งกว่าการสร้างนวัตกรรมที่ดูหวือหวา สำหรับ ZTRUS สตาร์ตอัพสาย Deep Tech ของไทย การเดินทางตลอด 6 ปีที่ผ่านมาไม่ใช่เพียงการพิสูจน์ว่าคนไทยทำ AI ได้ แต่เป็นการพิสูจน์ว่า AI สามารถแก้ปัญหาที่ซับซ้อนที่สุดของภาคธุรกิจอย่าง “งานบัญชี” ได้จริง
จากจุดเริ่มต้นของสองผู้ร่วมก่อตั้ง ดร.พณชิต กิตติปัญญางาม ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร (CEO) และ ดร.อิทธิพันธ์ เมธเศรษฐ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารฝ่ายเทคโนโลยี (CTO) ที่กล้าทิ้งพื้นที่ปลอดภัยในฐานะนักวิจัยมาลุยสนามจริง วันนี้ ZTRUS กำลังก้าวสู่บทใหม่ที่ท้าทายกว่าเดิม ด้วยการประกาศวิสัยทัศน์ปี 2026 เปลี่ยนบทบาทจากผู้สร้างโซลูชันเบื้องหลัง มาเป็นผู้ส่งมอบ “เครื่องมือ” ให้ธุรกิจสร้าง AI Agent ได้ด้วยตนเองผ่านแพลตฟอร์มใหม่ที่ชื่อว่า “Ztream” (สตรีม)
Next Step 2026: ยกระดับ AI จาก ‘นักอ่าน’ สู่ ‘ผู้รู้จริง’
ดร.อิทธิพันธ์ เมธเศรษฐ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารฝ่ายเทคโนโลยี (CTO) ได้เปิดเผยถึงทิศทางอนาคตที่น่าจับตามองว่า ในปี 2026 เทคโนโลยีของ ZTRUS จะก้าวข้ามขีดจำกัดเดิมของการเป็นเพียงซอฟต์แวร์อ่านเอกสารหรือ OCR ไปสู่การสร้าง AI ที่มีความเข้าใจบริบทอย่างลึกซึ้งเสมือนมนุษย์ หรือที่เรียกว่าการถ่ายโอนองค์ความรู้ (Knowledge Transfer) โดยปัญหาส่วนใหญ่ของ AI ในปัจจุบันคือมักจะเรียนรู้ข้อมูลแบบแยกส่วนเป็นคำหรือประโยค ซึ่งทำให้เกิดความผิดพลาดในการจับใจความหรือเกิดอาการให้ข้อมูลเท็จที่เรียกว่า Hallucination ได้ง่าย ทีมงานจึงได้พัฒนาเทคโนโลยีใหม่ที่ชื่อว่า Autograph เข้ามาแก้ปัญหานี้โดยเฉพาะ
เทคโนโลยี Autograph จะทำหน้าที่เปลี่ยนข้อมูลดิบในเอกสารให้กลายเป็นโครงสร้างความรู้ที่มีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกัน ทำให้ AI สามารถทำความเข้าใจบริบทของธุรกิจได้อย่างแท้จริง โดยระบบนี้จะทำงานร่วมกับ Micro LLM หรือโมเดลภาษาขนาดเล็กที่ทาง ZTRUS พัฒนาขึ้นมาให้มีความเชี่ยวชาญเฉพาะทาง ซึ่งต่างจากโมเดลขนาดใหญ่ทั่วไปในท้องตลาดที่มักควบคุมความถูกต้องได้ยาก การผสานสองเทคโนโลยีนี้เข้าด้วยกันทำให้ได้ AI ที่มีความแม่นยำสูงและมีอัตราการให้ข้อมูลผิดพลาดที่ต่ำมาก ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่จำเป็นอย่างยิ่งสำหรับการใช้งานในระดับองค์กรที่ต้องการความถูกต้องแม่นยำของข้อมูลในระดับสูงสุด
ความสำเร็จของแนวคิดนี้ได้รับการพิสูจน์แล้วผ่านการทดสอบขยายฐานข้อมูลไปยังต่างประเทศ โดยดร.อิทธิพันธ์ระบุว่าทีมงานสามารถนำเทคโนโลยีดังกล่าวไปประยุกต์ใช้กับเอกสารที่มีรูปแบบและภาษาที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง ผ่านเทคโนโลยี Searchable PDF ทั้งเอกสารจากประเทศลาว สิงคโปร์ และออสเตรเลีย โดยสามารถสร้างโมเดลที่สมบูรณ์พร้อมใช้งานได้ภายในระยะเวลาเพียง 2 วันเท่านั้น จากเดิมที่กระบวนการเหล่านี้อาจต้องใช้ทีมวิศวกรจำนวนมากและกินเวลาหลายสัปดาห์ สิ่งนี้ยืนยันได้ว่า ZTRUS พร้อมแล้วที่จะนำเทคโนโลยีคนไทยไปขยายผลในระดับโลกได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ
Ztream: โรงงานผลิต AI Agent ในมือคุณ
เพื่อให้เทคโนโลยีระดับองค์กร (Enterprise Grade) ไม่ได้ถูกจำกัดการเข้าถึงอยู่เพียงแค่ในมือของผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางอีกต่อไป ศิริมา ศิริธนาศาสตร์ Head of Product and Service ของ ZTRUS ได้ขึ้นเวทีเพื่อเปิดตัวนวัตกรรมสำคัญภายใต้ชื่อ “Ztream” ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มในรูปแบบ Low-code/No-code ที่ถูกออกแบบมาโดยเฉพาะเพื่อมอบอำนาจให้ผู้ใช้งานทั่วไปสามารถสร้างระบบการทำงานอัตโนมัติ หรือ Workflow ได้ด้วยตนเองโดยไม่จำเป็นต้องมีความรู้ด้านการเขียนโค้ดที่ซับซ้อน
คุณศิริมาได้ขยายความถึงหัวใจหลักของแพลตฟอร์มนี้ว่าทำงานอยู่บนแนวคิดที่เรียกว่า UnReAL ซึ่งเปรียบเสมือนสมองกลอัจฉริยะที่ผสานกระบวนการสำคัญ 4 ด้านเข้าด้วยกัน ได้แก่ การทำความเข้าใจเอกสาร (Understanding) การใช้เหตุผลวิเคราะห์บริบท (Reasoning) การลงมือกระทำตามคำสั่ง (Acting) และการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความแม่นยำ (Learning)
ความโดดเด่นของ Ztream เริ่มต้นที่ฟีเจอร์ Model Builder ซึ่งเปรียบเสมือนห้องเรียนสำหรับสอน AI ให้เรียนรู้เอกสารเฉพาะขององค์กร ผู้ใช้งานสามารถอัปโหลดเอกสารและกำหนดตำแหน่งข้อมูลที่ต้องการ หรือ Labeling ได้ด้วยตัวเอง แต่สิ่งที่ทำให้ฟีเจอร์นี้พิเศษยิ่งขึ้นคือระบบอัจฉริยะอย่าง AI Model Suggestion ที่ทำหน้าที่เป็นพี่เลี้ยงคอยแนะนำผู้ใช้งานว่าโมเดลมีความแม่นยำเพียงพอหรือยัง หรือควรเพิ่มข้อมูลตัวอย่างในจุดใดเพื่อให้ AI มีความฉลาดและแม่นยำมากยิ่งขึ้น
เมื่อโมเดลมีความฉลาดพร้อมใช้งานแล้ว ผู้ใช้สามารถนำมาเชื่อมต่อผ่านฟีเจอร์ Workflow Automation ที่ออกแบบมาให้ใช้งานง่ายด้วยวิธีการลากและวาง (Drag & Drop) คล้ายกับการต่อจิกซอว์ โดยระบบรองรับการดึงข้อมูลจากหลากหลายแหล่ง ไม่ว่าจะเป็น Email, Google Drive หรือ FTP เพื่อนำข้อมูลที่ได้มาประมวลผลและส่งต่อไปยังระบบปลายทางผ่าน API ได้ทันที ทำให้การเชื่อมโยงข้อมูลระหว่างระบบเป็นเรื่องง่ายและไร้รอยต่อ
อีกหนึ่งไฮไลท์สำคัญที่เข้ามาแก้ปัญหาเรื้อรัง (Pain Point) ของภาคธุรกิจคือฟีเจอร์ Reconcile & Matching ซึ่งมีความสามารถเหนือกว่าการจับคู่ข้อมูลทั่วไป แต่สามารถตรวจสอบความถูกต้องข้ามเอกสารที่มีความซับซ้อนสูงได้ ยกตัวอย่างเช่นในธุรกิจชิปปิ้ง (Shipping) ที่ต้องตรวจสอบข้อมูลระหว่างเอกสาร Bill of Lading เทียบกับข้อมูล Shipping Particulars ในระบบ ซึ่งเดิมทีต้องใช้สายตามนุษย์ไล่เช็คทีละจุด แต่ Ztream สามารถเข้ามาช่วย “ชี้เป้า” จุดที่ผิดพลาดได้ละเอียดถึงระดับตัวอักษร ไม่ว่าจะเป็นการสะกดผิดหรือตัวเลขที่คลาดเคลื่อน ซึ่งช่วยลดเวลาการตรวจสอบด้วยตาเปล่าลงได้มากกว่า 50% ทำให้กระบวนการทำงานมีความรวดเร็วและลดความผิดพลาดจากมนุษย์ได้อย่างมีนัยสำคัญ
ย้อนรอยความสำเร็จ: การแก้โจทย์ ‘งานบัญชี’ ที่ SCG
กว่าจะก้าวขึ้นมาประกาศวิสัยทัศน์ระดับโลกในวันนี้ รากฐานความแข็งแกร่งของ ZTRUS ล้วนถูกสร้างขึ้นจากการลงมือแก้ปัญหาจริงในสนามธุรกิจ โดยทีมผู้บริหารจากสำนักงานบัญชีกลางของ SCG ได้มาร่วมถ่ายทอดประสบการณ์ความสำเร็จบนเวที นำโดย สมศักดิ์ พงษ์สุวภาพ Head of Client Solution and Delivery Excellence, กนิษฐา ทักษาดิพงศ์ AI Innovation Lab Team Lead และ กษิต จารุชัยบวร Solution Architect and Product Delivery Team Lead
คุณสมศักดิ์ ได้กล่าวถึงความท้าทายมหาศาลที่ SCG ต้องเผชิญ ในฐานะองค์กรขนาดใหญ่ที่ต้องบริหารจัดการบัญชีให้กับบริษัทในเครือกว่า 200 แห่ง ส่งผลให้มีปริมาณเอกสารที่ต้องจัดการมากกว่า 70,000 รายการต่อเดือน ซึ่งปัญหาคลาสสิกที่หลีกเลี่ยงไม่ได้คือกระบวนการทำงานแบบ Manual ที่ต้องใช้กำลังคนจำนวนมากในการจัดการเอกสารเหล่านี้ ในประเด็นนี้ คุณกนิษฐา จากทีม Innovation Lab ได้เสริมมุมมองด้านเทคโนโลยีว่า ทีมงานเคยผ่านการทดลองนำโมเดลภาษาขนาดใหญ่ (LLM) ทั่วไปมาประยุกต์ใช้แล้ว แต่พบว่ายังไม่สามารถตอบโจทย์เรื่องความแม่นยำได้ดีเท่าที่ควรสำหรับงานบัญชี จนกระทั่งได้มาร่วมมือกับ ZTRUS ซึ่งมีความโดดเด่นเรื่องความยืดหยุ่นในการปรับแต่งระบบให้เข้ากับรูปแบบเอกสารที่หลากหลายและซับซ้อนของ SCG ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่า
ในเชิงสถาปัตยกรรมระบบ คุณกษิต ได้อธิบายลงลึกถึงการนำเทคโนโลยีของ ZTRUS เข้ามาเป็นฟันเฟืองสำคัญในระบบนิเวศการชำระเงินที่เรียกว่า “AllPay” โดย ZTRUS จะทำหน้าที่เป็นด่านหน้าอัจฉริยะในการอ่านและสกัดข้อมูล (OCR) จากเอกสารที่ไหลเข้ามา จากนั้นจะส่งข้อมูลต่อไปยังกระบวนการตรวจสอบเงื่อนไขทางภาษี และการจับคู่เอกสารแบบ 3 ทาง หรือ 3-Way Matching (การตรวจสอบความถูกต้องระหว่างใบสั่งซื้อ ใบรับสินค้า และใบแจ้งหนี้) เพื่อให้มั่นใจว่าทุกธุรกรรมถูกต้องแม่นยำก่อนการอนุมัติจ่ายเงิน
ผลลัพธ์จากการผนึกกำลังร่วมกันครั้งนี้ได้สร้างความเปลี่ยนแปลงที่เป็นรูปธรรมอย่างชัดเจน โดยสามารถเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานได้อย่างก้าวกระโดด เห็นได้จากเวลาในการประมวลผลงานที่ลดลงจากเดิม 8 นาที เหลือเพียง 2 นาทีต่อรายการ อีกทั้งยังช่วยลดภาระงานของพนักงานในการคีย์ข้อมูลลงอย่างมาก จากเดิมที่ต้องใช้คนถึง 8 คนในบางโปรเจกต์ ก็เหลือเพียง 2-3 คนเท่านั้น ซึ่งช่วยให้องค์กรสามารถยกระดับศักยภาพบุคลากร โดยเปลี่ยนให้พนักงานกลุ่มนี้ไปทำงานเชิงวิเคราะห์หรือติดตามหนี้ที่สร้างมูลค่าเพิ่มได้สูงกว่างานเอกสารแบบเดิม นอกจากนี้ ในมิติของความถูกต้องแม่นยำ ระบบยังเข้ามาช่วยตรวจสอบเงื่อนไขทางภาษี (Tax & Withholding Tax) ที่มีความซับซ้อนได้อย่างมีประสิทธิภาพ จึงช่วยลดความผิดพลาดจาก Human Error และเป็นเกราะป้องกันปัญหาการจ่ายเงินซ้ำซ้อน (Duplicate Payment) ได้อย่างสมบูรณ์
จากคำถามในห้องวิจัย สู่คำตอบบนเวทีโลก
เรื่องราวการเดินทางของ ZTRUS ตลอด 6 ปีที่ผ่านมา เปรียบเสมือนบทพิสูจน์ความมุ่งมั่นของสองผู้ก่อตั้งอย่าง ดร.พณชิต กิตติปัญญางาม และ ดร.อิทธิพันธ์ เมธเศรษฐ ที่กล้าก้าวออกจากพื้นที่ปลอดภัยในฐานะนักวิจัยมาสู่โลกธุรกิจจริง โดยเริ่มต้นจากคำถามที่ท้าทายที่สุดในวันแรกว่า “เราจะสามารถแข่งขันกับเทคโนโลยีระดับโลกได้จริงหรือ” คำถามนั้นได้ถูกตอบด้วยผลงานเชิงประจักษ์ จากการได้รับความไว้วางใจให้เป็นพาร์ทเนอร์คนสำคัญขององค์กรระดับประเทศอย่าง SCG และล่าสุดกับการเปิดตัวแพลตฟอร์ม Ztream พร้อมโรดแมปมุ่งสู่อนาคตปี 2026
ความสำเร็จของ ZTRUS ในวันนี้จึงเป็นมากกว่าชัยชนะทางธุรกิจ แต่เป็นภาพสะท้อนที่ชัดเจนว่า Deep Tech ของคนไทย มีศักยภาพที่เหนือกว่าเพียงแค่ผลงานวิจัยที่วางอยู่บนหิ้ง หากแต่สามารถแปลงเปลี่ยนเป็นแพลตฟอร์มทางธุรกิจที่ทรงพลัง สามารถแก้ปัญหาที่ซับซ้อน ลดต้นทุนการดำเนินงานได้จริง และที่สำคัญคือมีความพร้อมอย่างเต็มเปี่ยมที่จะขยายขีดความสามารถ (Scale) เพื่อนำธงชาติไทยออกไปปักหมุดแข่งขันในภูมิภาคอาเซียนและบนเวทีโลกได้อย่างเต็มภาคภูมิ
