สถาบัน Tech for Good Institute (TFGI) ซึ่งเป็นองค์กรไม่แสวงหากำไรที่มุ่งเน้นการใช้เทคโนโลยีเพื่อการเติบโตอย่างยั่งยืน ได้เปิดตัวรายงานระดับภูมิภาคฉบับใหม่ ในงานสัมมนา “Digital Platforms for Public Benefits” โดยชี้ให้เห็นว่าแพลตฟอร์มดิจิทัลในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กำลังก้าวข้ามบทบาทการทำธุรกรรมเชิงพาณิชย์ และกลายเป็นเครื่องมือสำคัญของรัฐบาลในการส่งเสริมการดำเนินนโยบายและขยายการเข้าถึงบริการขั้นพื้นฐานแก่ประชาชน โดยเฉพาะกลุ่มผู้เปราะบาง
รายงานดังกล่าวมาจากการวิจัยและปรึกษาหารือกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในสามประเทศ ได้แก่ ฟิลิปปินส์ อินโดนีเซีย และมาเลเซีย ซึ่งพบว่าแพลตฟอร์มกำลังสร้างข้อมูลแบบเรียลไทม์เกี่ยวกับกลุ่มประชากรที่เคย “เข้าถึงยาก” เช่น แรงงานนอกระบบ ธุรกิจขนาดย่อม และชุมชนที่ไม่มีบัญชีธนาคาร (unbanked) ทำให้รัฐบาลสามารถออกแบบมาตรการสนับสนุนที่ยืดหยุ่นและเฉพาะกลุ่มได้ดียิ่งขึ้น
3 บทบาทสำคัญของแพลตฟอร์มในการยกระดับคุณภาพชีวิต
รายงานได้ระบุถึงสามด้านที่ความร่วมมือระหว่างแพลตฟอร์มกับรัฐบาลมีศักยภาพสูงในการปรับปรุงคุณภาพชีวิตและรายได้ของประชาชนในภูมิภาค:
- การส่งต่อสวัสดิการทางสังคมและการรวมทางการเงิน (Financial Inclusion): แพลตฟอร์มกระเป๋าเงินดิจิทัลและระบบการชำระเงินกลายเป็นช่องทางที่มีประสิทธิภาพในการส่งต่อความช่วยเหลือทางสังคมหรือเงินช่วยเหลือฉุกเฉินไปยังประชาชนหลายล้านคนที่ไม่เคยมีบัญชีธนาคาร ทำให้เกิดการเข้าถึงบริการทางการเงินที่กว้างขึ้น
- บริการอิเล็กทรอนิกส์ของภาครัฐและการเข้าถึงระดับสุดท้าย (Last-Mile Reach): เครือข่ายแพลตฟอร์มช่วยเสริมศักยภาพให้รัฐบาลสามารถเข้าถึงชุมชนห่างไกลและแรงงานนอกระบบ ทำให้บริการภาครัฐเข้าถึงได้ง่ายผ่านสมาร์ตโฟนภายในไม่กี่นาที
- การเข้าถึงตลาดและโอกาสทางเศรษฐกิจ (Market Access): แพลตฟอร์มตลาดออนไลน์ (E-commerce) ช่วยเชื่อมโยงผู้ผลิตในพื้นที่ชนบทเข้ากับตลาดระดับประเทศและระดับโลก สนับสนุนการเติบโตของวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (MSMEs)
เสนอแนวทางกำกับดูแลแบบ Sandbox
ซิตร้า ฮันดายานี นัสรุดดิน ผู้อำนวยการโครงการของ TFGI กล่าวว่า การกำกับดูแลในยุคดิจิทัลเกี่ยวข้องกับความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน หากออกแบบอย่างรอบคอบจะช่วยลดต้นทุนและขยายขอบเขตในการสร้างประโยชน์ให้กับประชาชนได้
รายงานฉบับนี้เสนอแนวทางการกำกับดูแลแพลตฟอร์มดิจิทัลโดยเน้นหลักคิด “ความเหมาะสมตามบริบท มีความยืดหยุ่นตามความเสี่ยง และมีลักษณะคล้าย Sandbox” เพื่อให้รัฐบาลสามารถทดลองแนวทางแก้ปัญหาที่ใช้เทคโนโลยีแพลตฟอร์มได้อย่างรวดเร็ว
ดร.สลิลธร ทองมีนสุข นักวิชาการอาวุโส สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) กล่าวเสริมว่า แนวทางแก้ปัญหาผ่านแพลตฟอร์ม เช่น โมเดล Open Banking สามารถขยายบริการไปยังกลุ่มที่สถาบันการเงินแบบดั้งเดิมเข้าไม่ถึงได้ อย่างไรก็ตาม โมเดลที่ประสบความสำเร็จจำเป็นต้องมีกรอบการแบ่งปันข้อมูล การคุ้มครองประชาชน และกลไกการประสานงานระหว่างหน่วยงาน เพื่อให้แน่ใจว่านวัตกรรมจะนำไปสู่ความเท่าเทียมในทางปฏิบัติได้จริง
ข่าวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
ทรู ดิจิทัล ส่ง ‘Digital Intelligence Fabric’ 8 โซลูชัน ลัดสู่ยุค AI
ผ่าทางรอด! ยุค AI & Deep Tech ครองเมือง
